تحفه روز اول ماه شعبان/ امیرالمومنین (ع) فرمود: هر آنچه به شما می گویم از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم شنیده‌ام که فرمود: «قسم به خدایی که مرا به نبوت مبعوث نمود، همانا ابلیس در روز اول شعبان، لشکریانش را در گوشه و کنار زمین پخش می کند و به آنها می گوید که در جذب عده ای از بندگان خدا در این روز، بکوشید و همانا خدای عز و جل (هم) فرشتگان را در گوشه و کنار زمین پخش می کند و به آنها می فرماید که بندگانم را نگه دارید و ارشادشان کنید پس همه آنها بوسیله شما فرشتگان خوشبخت خواهند شد مگر آن کس که سرپیچی و تمرد و طغیان کند که در این صورت جزئی از حزب شیطان و لشگریانش خواهد شد.

 مسلماً خدای عز و جل در روز اول شعبان به درهای بهشت امر می کند پس باز می شوند و به درخت طوبا امر می کند پس شاخه هایش به سمت زمین رسانده می شود، سپس ندا دهنده ی پروردگار عز و جل ما ندا می کند: «ای بندگان خدا! این شاخه های درخت طوبا است پس آنها را بگیرید که شما را به سوی بهشت بالا خواهند برد و این شاخه های درخت زقوم است پس از آنها دوری کنید که شما را به سوی جهنم نکشنانند».

 رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: پس قسم به کسی که مرا به حق به نبوت برانگیخت، هر کس در این روز کار خیری انجام دهد به شاخه ای از شاخه های طوبا آویخته که او را به سوی بهشت رهنمون سازد و هر کس بدی را مرتکب شود به شاخه های زقوم درآویخته که او را به سوی جهنم می کشاند. مسلماً کسی که در این روز، نماز مستحبی برای خداوند بجا آورد، هر کس این روز را روزه بدارد، هرکس صدقه دهد در این روز، از ظلم کسی درگذرد، بین زن و شوهری یا پدر و فرزندی، یا نزدیکان یا همسایگان یا بیگانه ای آشتی برقرار سازد، به بدهکار ناتوانش تخفیف داده یا اصلاً به او ببخشد، با مراجعه به حسابش، یک قرض قدیمی که طلبکارش از آن مأیوس شده را پرداخت کند، یتیمی را کفالت کند، یا کم خردی را از دارایی و آبروی مؤمنی دور سازد، یا قرآن بخواند، یاد خدا و نعمتهایش کند و آنها را سپاس گوید، به عیادت مریضی رود، به پدر و مادرش نیکی کند یا اگر آنها را قبل از این روز، ناراحت ساخته، در این روز راضی کند، جنازه ای را تشییع کند، مصیبت دیده ای را تسلیت دهد و مانند اینها از کارهای خیر را انجام دهد در این روز، مسلماً به شاخه ای از شاخه های طوبا درآویخته است که او را به سوی بهشت رهنمون سازد.

 هر کس در این روز برای خدا نماز مستحبّی بخواند، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 هر کس در این روز صدقه دهد، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 هر کس از ستمی درگذرد، به شاخه ای از طوبی درآویخته است؛

 هر کس بین شوهر و همسرش، بین پدر و فرزندش، بین خویشاوندانش، یا مرد و زن همسایه اش، یا مرد و زن بیگانه آشتی دهد، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 هر کس در دَین آن کس که در تنگی و سختی است، تخفیف دهد یا از آن درگذرد، به شاخه ای از طوبی درآویخته است؛

 هر کس به حساب خویش نظر کند و دَینی را ببیند که صاحبش از آن مأیوس شده است، پس آن دَین را ادا نماید، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 هر کس سرپرستی یتیمی را به عهده گیرد، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 هر کس مانع شود که سفیهی، آبرو و حیثیت مؤمنی را ببرد، به شاخه ای از طوبی درآویخته است؛

 هر کس همه قرآن یا بخش کوچکی از آن را بخواند، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 هر کس یاد خدا و نعمت های او کند، و سپس خدا را شکر کند، به شاخه ای از شاخه های طوبی در آویخته است؛

 هر کس در این روز مریضی را عیادت کند، به تشییع جنازه ای برود و مصیبتی را به کسی تسلیت گوید، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 هر کس در این روز به والدین خود یا یکی از آن دو، نیکی کند، به شاخه ای طوبی در آویخته است. و هر کس والدین خود را قبل از این روز خشمناک کرده باشد، و در این روز آن دو را خوشنود سازد، به شاخه ای از طوبی در آویخته است؛

 و بدین گونه، هرکس در این روز کاری از کارهای خیر انجام دهد، به شاخه ای از طوبی در آویخته است…

 منبع: التفسیر المنسوب إلى الإمام الحسن العسکری علیه السلام

گردآوری: حجت الاسلام صادقعلی توبه/ بالاده