نگاهی کارشناسانه به شرایط جاده کیاسر/ مهندس عین اله عالیشاهی/ نقل از پایگاه خبری چهادرانگه ساری: چند روز پیش مطلبی با عنوان “مرگ در جاده کیاسر پرسه می زند” به قلم آقای عین اله آزموده (از مدیران پایگاه خبری چهاردانگه ساری) منتشر کردیم که مورد توجه همه کسانی که دل در گرو حفظ جان و مال مردم در جاده کیاسر دارند؛ قرار گرفت و آقای مهندس عین الله عالیشاهی که سالهاست در سطح کلان کشور به فعالیت های تخصصی راهسازی مشغول هستند نیز نقدی فنی و تخصصی بر این مقاله اضافه نموده و برای ما ارسال کرده اند. ضمن سپاس فراوان از جناب مهندس عالیشاهی (اهل روستای قلعه/ منطقه دوسرشمار چهاردانگه) بخاطر نگاه حرفه ای به مشکلات ساختاری جاده کیاسر، توجه شما را به خواندن آن جلب می کنیم:
با خواندن مطلبی تحت عنوان ” مرگ در جاده کیاسر پرسه می زند” که توسط برادر ارجمندم آقای آزموده نگاشته شده بود و چند روز پیش در سایت چهاردانگه ساری و نیز سایت سادوای بالاده بارگذاری شده بود، حقیقتاً تحت تاثیر قرار گرفته و احساس کردم به این مطلب خوب ایشان، کمی با نگاه تخصصی که به دلایل حرفه ای می دانم اشکالات فنی این جاده در کجاست، مطلبی اضافه کنم.
با عنایت به اینکه بنده مهندس راهساز هستم و حداقل ۲۰ سال فعالیت اجرایی در پروژه های راهسازی کشور دارم و بخوبی با تمامی مراحل راهسازی و مهندسی و اجرای اتوبانها، بزرگراهها و راه های اصلی و فرعی آشنایی کامل دارم، ادامه بررسی کارشناسی به شرایط فعلی جاده کیاسر را با نگاه فنی و با کمی متفاوت تر از مطالب آقای آزموده پی می گیرم:
با شناختی که به واسطه سالها رفت و آمد از جاده ساری – کیاسر – سمنان دارم این مسیر دارای مشخصات فنی در حد یک “راه فرعی” است. بنابر این سطح سرویس دهی آن نیز در حد “راه فرعی” می باشد و اگر قرار است از مسیر کیاسر، در حد “راه اصلی” استفاده شود ( و بنظر می رسد اکنون نیز اینگونه است و حتی بیش از ظرفیت این جاده از آن سرویس گرفته می شود ) این بهره برداری دلالت بر نیاز طبیعی می کند و لازم است سطح کیفی جاده کیاسر از یک “راه فرعی” تا سطح “راه اصلی” نیز ارتقاء داده شود.
نیک می دانیم که برای ارتقاء سطح سرویس دهی جاده کیاسر لازم است تا ابتدا در بخش مهندسی نسبت به اصلاح مشخصات هندسی مسیر بگونه ای که بیانگر مشخصات هندسی “راه اصلی” باشد، اقدام شود که این امر طلب می کند جاده کیاسر بر مسیر طرح هندسی قرار گیرد تا جهت توجیه اقتصادی حداکثر همپوشانی را با مسیر موجود داشته باشد. بنابر این نیاز است همانند یک “راه احداثی” در بهسازی آن بگونه ای که منطبق با مشخصات “راه اصلی” گردد رفتار شود.
به همین منظور نیاز است ضمن نقشه برداری کامل از مسیر موجود، تیم مهندسی نسبت به تهیه نقشه های اجرایی فعال گردد و پلان جدیدی تهیه شود و با تولید نقشه های اجرایی راه و ابنیه، نسبت به رفع مشکل در اساس و به صورت ریشه ای اقدام گردد. ممکن است در جهت رعایت مشخصات فنی ناچار باشیم در نقاطی از مسیر، احداثی و در نقاطی، تعریضی و در نقاطی هم ترفیع یا تقلیل پروژه داشته باشیم.
بنده با شناخت و اطلاعاتی که از عملیات اجرایی شامل تعریض یا احداث و در مجموع بهسازی این مسیر دارم معتقد هستم به هیچ وجه تاکنون عملیاتی مطابق توضیح فنی در جاده کیاسر صورت نگرفته است. شاید دلیل اصلی آن مشکلات اقتصادی و تامین اعتبار بوده باشد که موجب کاهش مشخصات فنی شده. چرا که رعایت مشخصات فنی “راه اصلی” در این مسیر قطعاً موجب ساخت پلهای بزرگ، ترانشه های مرتفع، تونلها، ابروهای زیرخاکی و مسایل زیست محیطی خواهد شد و این یعنی هزینه. البته بنده اعتقاد دارم که اجرای این موارد برای جاده کیاسر هرینه نیست بلکه سرمایه گذاری است و با سرویسی که این جاده در تسهیل حمل و نقل خواهد داد، سرمایه صرف شده خیلی زود برگشت پذیر خواهد بود. هم اکنون هزینه های زیادی به مردم و دولت با بهره برداری غیرفنی از مسیر کیاسر تحمیل می شود که شامل تصادفات مکرر و تلفات انسانی و خسارتهای مالی به خودروها، مصرف سوخت اضافی، صرف زمان اضافی و … و در صورت محاسبه دقیقتر متوجه خواهیم شد که چه هزینه سنگینی را مردم بخش چهاردانگه و در نهایت استان مازندران در حال پرداخت کردن می باشند.
اینکه استان مازندران با مشکل نقدینگی مواجه بوده و امکان ساخت راه کیاسر مطابق با مشخصات “راه اصلی” و استاندارد نمی باشد احتمالش قویتر است، ولی بنده به عنوان یک مهندس راهساز معتقد هستم اگر جاده کیاسر، “راه اصلی” نیست ما مجاز به بهره برداری از آن طبق مشخصات “راه اصلی” نیستیم و اگر اجبار به بهره برداری از این مسیر در حد “راه اصلی” می باشد، مسئولان استان باید مصمم به ساخت این جاده طبق مشخصات “راه اصلی” شوند و اگر این اجازه با برقراری مقررات راهنمایی و رانندگی در حد راه اصلی ایجاد شده، یقیناً همه ما و متصدیان امور که از جزئیات راه و علل تصادفات آن واقف هستیم پیش وجدان خود و مردم، مسئول بوده و باید پاسخگو باشیم.
به نظر می رسد اکنون وقت آن رسیده تا همه مسئولین به دلیل نیاز جدی استان مازندران جهت ارتباط به مرکز ایران از طریق جاده کیاسر و همچنین به جهت جلوگیری از هزینه های بیشتر و فراهم نمودن بستر رشد و توسعه بخش چهاردانگه که حقیقتاً جزء نقاط استرتژیک استان محسوب می شود، و برای ایجاد شرایط “راه اصلی” در این مسیر بسیج شوند که فردا خیلی دیر خواهد بود و ما خود را نزد مردم منطقه به دلیل پرداخت هزینه سرسام آور در قبال بهره برداری از یک “راه فرعی” بجای “راه اصلی” و همچنین محروم کردن استان از برخورداری از پتانسیل منطقه استراتژیک چهاردانگه بدلیل عدم بهره برداری از “راه اصلی” بیش از این مدیون و بدهکار نکنیم.
با سپاس / مهندس عین اله عالیشاهی
سلام به دو عين الله. مطالبتان خيلي خوب است و نگاهي خوبي به جاده و حواشي و حوادث آن داريد متشكرم.
اينجانب چون در هر سال حدود 50 مرتبه با اين جاده رفت و آمد دارم و حدود 12 سال جهت رفتن به محل كار از جاده خاكي (از تاكام تا تلمادره) رفت و آمد كردم مشكلات جاده كياسر را متفاوت تر مي بينم. اگرچه نگاه مهندسي و فني آقای مهندس عاليشاه را كاملا قبول دارم. بايد بگويم اين جاده يك جاده اصلي است ولي با مشخصات و زير ساخت فني ساخته نشده است. از سِه بن تا تلمادره حدود 30 مورد جاده گردش به چپ و راست (پيچ ) دارد كه 5 يا 6 مورد آن خطرناك و مرگ آفرين شده است. مخصوصا پيچ زير کلاچ خاسه (كلاغ) كه از سال 80 تا كنون حدود 40 كاميون در اين نقطه چپ کردند و خسارات مادي و جانی فراوان وارد شد. فكر كنم كه مرحوم رحمتي يا يكي از وزراي دولت اصلاحات كه در سقوط هواپيما كشته شد به اين پيچ خطرناك ايراد اساسي گرفته بود و دستور تغيير مسيرش را داده بود. دو مورد پيچ خطرناك در عبور حاجي كلا كه خطرناك و حادثه خيز مي باشد و دو مورد ديگر در سرماسر كياسر و يك مورد در گردنه ايول مي باشد كه واقعاً خطرآفرين مي باشد و يك مورد ديگر در سربالايي تلمادره درست در خاشك دره و سربالايي آن كه معروف به سيورِز مي باشد كه هر ساله شاهد چپ شدن چندين دستگاه كاميون در این نقطه هستيم. بنظرم و قبلاً هم گفتم درست شدن و يا به تعبير مهندس عاليشاه تبديل شده جاده كياسر – سمنان به راه اصلي، مشكلش در هزينه نيست بلكه:
1- در احداث اين جاده از تاكام تا عبور دامغان، از مهندسين و مطلعين و كارشناسان بومي استفاده نشده است يا كمتر نظر خواسته شد. مخصوصاً كار زمين شناسي و استفاده از تصويرهاي هوايي و اشراف كامل بر مناطق جنگلي و رودخانه ها به اندازه كافي بهرمند نشدند. جاده مي بايست از سربالايي سِه بن تا گرماب از داخل رودخانه كشيده ميشد چونكه هيچ گونكه رانش و ريزشي در بر نداشت و هزينه آن هم به مراتب كمتر بوده است. فقط چند دهنه پل مي خواست و خريد زمينهاي شاليزاري. كه به مراتب از هزينه هاي كه براي جلوگيري از رانش و سد ساختن و … انجام دادند كمتر بوده است.
2- كار مطالعه و نقشه برداري ساخت اين جاده بصورت كلي و حساب شده نبوده است. قسمت به قسمت و مسير به مسير جاده نقشه برداري شده و ساخته شده است.
3- متاسفانه پيمانكار و راهسازان غيربومي بكار گرفته شده بودند كه اصلاً هيچ آشنايي با جنگل و زمينهاي رانشي و چشمه ها و رودخانه نداشته اند و خسارات زيست محيطي فراواني به منطقه وارد شده است. چه درختان و طبیعتی که بعلت عدم آگاهي و اشراف بر محيط جغرافياي قطع و تخريب شده است كه اصلاً مورد و توجيهي نداشته است.
و…..