نام های آشنا برای خیابان ها و کوچه های بالاده / عین اله آزموده چهارده /  در طول سالهای درازی که از عمر بالاده و زندگی اجتماعی آن می گذرد و کوچه های بالاده نامی نداشته و حتی اکنون هم نامی ندارند ، مردم؛ کوچه ها و معابر بالاده را با نام محله های آن و یا خانه ای مشخص می شناختند. امروزه نام هایی مانند دیمیون، چهارده مله، چشمه سر، حمبام بن، تک سر، مئرخل، اوانی، کشه، گرِه، سه چشمه، دهبند مله، امامزاده اسماعیل، تکیه بن، قاسملی سره پیش، خرچرا و … از نام های هستند که برای نشانی دادن بکار می رود. این نوع نشانی دادن برای کسانی  در بالاده بسیار قابل درک و دسترسی هستند.

چندی پیش که در بالاده بودم تعدادی از پدران بالادهی نسبت به نامگذاری کوچه های خود از من مشورت خواستند. ابتدا از آنان خواستم تا نام های پیشنهادی خود را بیان کنند که نام هایی چون شقایق، نسترن و نام هایی بیگانه با فرهنگ بومی و حتی نام شخصیت ها را بیان کردند. لذا بر آن شدم تا نام هایی را برای نامگذاری کوچه های بالاده پیشنهاد و ارائه نماییم.

اکنون با توجه به اینکه ممکن است در آینده ای نه چندان دور و نزدیک، « طرح هادی روستایی » به بالاده تعلق بگیرد و بعد از جدول کشی کوچه ها ، افرادی پیدا شوند که از سر احساسات شخصی و فی البداعه بخواهند نامی برای کوچه ها و معابر بالاده انتخاب کنند و بعد به مرور زمان ممکن است . نام مورد نظر با هویت خیابان و کوچه همخوانی نداشته باشد و بعضی در صدد تغییر آن برآیند، لذا انجمن فرهنگی سادوای بالاده که وظیفه و رسالت فرهنگی بالاده را بر دوش دارد پیشاپیش نام هایی را برای کوچه ها و معابر بالاده پیشنهاد میکند .

چنانچه در آینده بخواهیم کوچه های بالاده را نامگذاری کنیم پیشنهاد می شود ابتدا با انتخاب «شورای نامگذاری کوچه های بالاده» متشکل از دو نفر فرهنگی ، دو نفر اعضای شورای اسلامی و سه نفر اعضای انجمن فرهنگی بالاده، ( مجموعا ۷ نفر) نسبت به این موضوع اقدام شود.

در اینجا به ذکر ویژگی نام کوچه ها و خیابان های بالاده می پردازیم:

الف. نام باید دارای طول کلمه ای کوتاه و تلفظی ساده و روان بوده و به راحتی بتوان آن را به فارسی و انگلیسی نوشت. مثل سادوا Sadva .

ب. دارای معنایی نامتعارف ( خنده دار، غیراخلاقی ، متضاد و … ) در دیگر زبانها ( مثل زبان فارسی و … ) نباشد.

پ. از نام های بومی بالاده باشد که می تواند شامل نام محله ها، کوه ها و طبیعت اطراف و یا نام گیاهان و گل های بومی باشد.

ت. از انتخاب نام شخصیت های علمی، سیاسی و دینی کشوری استفاده نشود بهتر است.

ث. هر نام در صورتی که اعراب گذاری هم نشده باشد یک غریبه بتواند با کمترین اشکال آن را تلفظ کند.

ج. نام های محلی هر چند که زیبا هستند ولی معمولاً از اقبال عمومی برخوردار نیستند. دلیلش هم به طنز و مسخره گرفتن افراد و یا بی معنی بودن و معادل نداشتن در زبان فارسی به خاطر « اسم خاص » بودن آن است. اما به مرور زمان درمی یابیم که انتخاب نام های بومی نشانه ای از هویت و فرهنگ بومی است و به زودی جایگاه خود را در بین فرهنگ عامه پیدا خواهد کرد.

چ. نام های بومی و محلی را همان گونه که در محل تلفظ می شوند باید نوشت: مثل « مِئرخل Mer Khel » .

ح. محله های بالاده به همان نام های قدیمی مورد استفاده و نامگذاری قرار گیرند.

چند نام پیشنهادی برای کوچه های بالاده:

چشمه سر: برای میدانگاهی چشمه سر که واقعاً بهترین نام است = Cheshmeh Sar

شاهدژ: برای خیابانی که از چشمه سر تا « سه چشمه » و به سمت شمال می رود = Shahdezh

چارنو: برای خیابانی که از چشمه سر تا « تک سر » و به سمت قلعه و جنوب می رود = char No

اسبه دار: برای خیابانی که از چشمه سر تا « مرخل » و غرب می رود = Esbeh Dar

گَـرِه: برای خیابانی که از چشمه سر تا « کشه » و از بین خانه سید رحمان ساداتی ( محمدحسین کریم ) و سید محمد صباغ به سمت شرق می رود = Gareh

سادوا: برای خیابان کمربندی که از « کشه » تا « سه چشمه » و شمال می رود = Sadva

امدوا: برای کوچه های پایین مدرسه بالاده = Emedva

چمازی: برای خیابانی که از « تک سر » ( نبش منزل میر مفید ساداتی ) به سمت شرق و کمربندی می رود = Chemazi

چوباغ: برای کوچه جلوی منزل مشهدی جانبرار چهاردهی تا منزل پیر ولی اسداله به سمت منزل سید محمد صباغ = Choo Bagh

هم چنین نام های بومی دیگری چون:

باغک Baghek، قارق چال Qareq Chal، کلاگرKelager، کچب تک Kacheb Tek، دکل سرDekel Sar، فک بن Feke Ben، چل سره Chel Sereh ، مرادکوهMerad Kooh ، سنگستن Sangeston، تروک Terook، میرخلMer Khel،‌ بندگاBande Gah  و … .

و یا نام  گیاهان و گل هایی چون:

تی تی Ti Ti به معنای شکوفه، اُورشیمِک Ourshmek به معنی آویشن،  دازه dazeh  به معنای گون Gavan، چکو Chakoo به معنای جوانه برگ درخت، الزی Alzi، سره Sareh  و …

و یا نام درختانی چون:

توسکا Tooska،‌ ککو Kako،  تلکاTelka، واش Vash ، هَلی Hali و …

نام پرندگان و حیوانات بومی مثل کوک Kok، ورده Vardeh، تیرنگ Tireng، واشه Vasheh، کوتر Kooter،‌ شوکا Shoks و ….

این مطلب از وبلاگ سادوای بالاده به تاریخ ۱۳۸۸/۵/۲۶  انتخاب شده است و بی مناسبت نیست اگر دوباره مورد توجه قرار گیرد.

authorنوشته: انجمن فرهنگی سادوا dateتاريخ : ۳ اردیبهشت ۱۳۹۸
entry نظرات دیگران در مورد این مطلب

کاملا با نظر جنابعالی موافقم،متاسفانه در روستای میر افضل از نامهایی استفاده کردن که به هیچ عنوان با فرهنگ وهویت منطقه همخوانی ندارد ،از تلاشهای جنابعالی بی نهایت سپاسگذارم

عادل قاسمی سمسکنده گفت

جناب آزموده عزیز ضمن تشکر از شما بابت جمع آوری مطالب زیبا
به نظر من که اگه قراره نام های دیگری که هیچ سمت و سویی به این منطقه و این محل نداره انتخاب بشه، استفاده از این نام ها بسیار زیباست و حرف شما بالای سر …..
ولی انتظار میره عزیزان ما در شورای اسلامی و دهیاری تلاش کنند تا در نام گذاری کوچه ها و خیابان های محل از نام شهدای بالاده هم استفاده بنمایند که وقتی الان صحبت از فراموشی نام مناطق در بالاده را می زنیم فرداها صحبت از فراموشی شهدا را نکنیم و شرمنده شهدا نباشیم. با تشکر.

سادوا: با درود و سپاس از اظهار نظرتان.
یقینا نام های بومی و زیبا می تواند مورد استفاده قرار گیرد چون هم جذابیت دارد و هم بار معنایی و فرهنگی و اجتماعی دارد.
نام گذاری با نام شهدا هم یک مساله است. اینکه کدام کوچه و خیابان بنام کدام شهید شود، و آیا تعداد کوچه های ما به تعداد نام شهدا هست؟ اینکه کدام کوچه و خیابان بنام کدام شهید شود و چرا بنام شهیدی دیگر نشود؟ اینکه در یک کوچه که دو شهید داریم آن کوچه بنام کدام شهید شود؟ و ….. پاسخ هایی است که باید پاسخ داده شود.
ضمن اینکه قلباً معتقدیم نام شهدای عزیز بالاده با سی و شش سال برگزاری یادواره هرگز به فراموشی سپرده نخواهد شد. کاش ما هم در بالاده دو تا بنا و ساختمان و … داشتیم و نام شهدا را بر آنها می گذاشتیم که متاسفانه چنین بناهایی نداریم.

عادل قاسمی سمسکنده گفت

تشکر بابت پاسخ جنابعالی دقیقا همین طور هست. انشاالله برنامه ریزی خوبی بشه…
واالله ما که مثل شما بی بنا و ساختمان و … هستیم. ولی سال چندین بار سری به بالاده میزنیم در خدمت شما هم هستیم منزل پدر خانم (حاج سید جعفر ساداتی بالادهی)

سادوا: زنده و پاینده باشید. خانه دایی جعفر عزیز و خاله گلستان عزیز همیشه پر از مهربانیست.