نوروز و باورهای کهن در بالاده/ عین اله آزموده/ نوشتن و دانستن جهان بینی و باورهای کهن مردم بالاده در باره جشن نوروز و آغاز سال نو و بهار در جای خود زیبا و دارای بار فرهنگی بوده و میتواند نسل جوان را به باورها و زندگی نسل گذشته بالاده رهنمون کند تا همچنان به ریشه های نیرومند و باورهای فرهنگی نیاکان خود ببالد و بدان پایبند باشد.

……………………………………………………………………………

۱ . باور داریم که با تمیز کردن خانه و حیاط پیش از نوروز، فقر از خانه دور خواهد شد.

۲ . باور داریم که اگر از روی آتش چهارشنبه سوری که با بوته های خشک افروخته می شود بپریم، در فصل تابستان دچار گرمازدگی نمی شویم و بیماری زردی (یرقان) نمی گیریم.

۳ . باور داریم که در شامگاه واپسین پنجشنبه سال،‌ مردگان در گورشان چشم به راه بخشش بازماندگان هستند که به یاد آنان، نان و خرما و حلوا بین مردم پخش کنند تا مردم بر مردگان درود بفرستند. بنابر این به گورستان می رویم و یادی از درگذشتگان خود کرده و بر گورشان شمع روشن میکنیم .

۴ . باور داریم که در چهارشنبه پایان سال باید «گزنه آش» بپزیم؛ چون این آش را فقط سالی یک بار می پزیم. « گزنه آش » با سبزی مخصوص خود « گزنه‌ » ‌پخته میشود و برای یادبود درگذشتگان است.

۵ . باور داریم که اگر شامگاه پیش از نوروز بر کنار در خانه و حیاط و کنار دیوارها «چِلا» (نوعی مشعل ‌و امروزه بجایش شمع) روشن کنیم، تاریکی و سیاهی از خانه دور می شود و در سال نو، برکت به ما روی می آورد.

 ۶ . باور داریم که در پایان سال کهنه هر پیشامدی برای ما رخ دهد در سال نو همانند آن پیشامد برای ما روی خواهد داد. برای نمونه اگر کاسه ای از دستمان بر زمین افتاد و شکست، تا پایان سال نیز چیزهای فراوان دیگری خواهد شکست.

۷ . باور داریم که در هر خانوداده یا فامیل یک نفر هست که خوش شگون است و او را برای «مادرومِه» ( madrome ) بر می گزینیم تا در هنگام نو شدن سال، با یک سینی که در آن قرآن، آب و سبزه قرار دارد وارد خانه شود تا سال نو برای خانواده سال خوبی باشد. اما اگر سال بدی بود در سالهای آینده، دوباره آن شخص را «مادرومه»  نمی کنیم.

۸ . باور داریم که در هنگام نو شدن سال، وارد خانه کسی نشویم تا ناخواسته «مادرومه»  آنها شویم. زیرا اگر در سال نو پیشامد ناگواری برای آن خانواده روی دهد به بدشگونی پاقدم ما خواهند گذاشت.

۹ . باور داریم که حالت چهره و روان هر شخص در هنگام نو شدن سال، می تواند همان حالت را ‌در سال نو برایش پیش آورد. برای نمونه اگر شخص بخندد در سال نو نیز همیشه خواهد خندید.

۱۰ .  باور داریم که اگر شخصی از خانواده (و فامیل) در سال کهنه بمیرد، سفره هفت سین پهن نمی کنیم و به جایش سفره ای از حلوا و خرما می گسترانیم، لباس نو نمی پوشیم و در هنگام نو شدن سال، به دیدار خانواده متوفی می رویم تا جای خالی اش به چشم خانواده اش نیاید.

۱۱٫ باور داریم که چهار روز نخست سال (یکم تا چهارم فروردین)،‌ جزو روزهای سال به شمار نمی آید و هر یک از این چهار روز نشانه یکی از فصل های سال است. برای نمونه اگر روز چهارم هوا گرم و آفتابی باشد زمستان خوبی در پیش خواهد بود.

۱۲٫ باور داریم کسانی که از نعمت مال دنیا برخوردارند اگر به تهیدستان کمک کرده و آنان را خوشحال کنند، در سال نو بر مال و دارایی شان افزوده خواهد شد و خانواده اش  سال را با خوشی به پایان خواهند برد.

۱۳ . باور داریم که اختلافات (مالی، ملکی و …) مانعی برای دید و بازدید عید نیست. بنابراین حتی به دیدار کسی که با او داریم، هم میرویم.

……………………………………………………………………………………..

شما همولایتی های گرامی بالادهی اگر نوشته ای افزون بر این در باره نوروز در بالاده دارید، می توانید برایمان بفرستید تا با نام شما در سایت سادوا قرار دهم.

ایمیل سایت سادوا:   sadva86@gmail.com