گزارشی از شرکت تعاونی ماهیگیران پَره طالقانی / مهاجرت اهالی روستاهای منطقه دوسرشمار در دهه های گذشته به دشت مازندران دارای حکایت خاص خودش است. مردم آن دیار که در گذشته به شغل کشاورزی و دامداری مشغول بودند، پس از مهاجرت به دشت مازندران که اکثراً در اطراف بهشهر ساکن شده اند، خیلی زود به مشاغل دیگری روی آوردند که شغل صیادی و ماهیگیری پره در دریای مازندران از جمله آنها می باشد. در سال ۱۳۶۱ با تلاش جمعی از بالادهی های مقیم روستاهای للـِه مرز، زیروان و تروجن و با همکاری جمعی از اهالی روستاهای قره تپه، پاسِند و زاغمرز شهرستان بهشهر شرکت تعاونی ماهیگیران پره طالقانی را تاسیس کردند که به شماره ۱۸۱ ثبت گردید.
اعضای این شرکت که همگی از قشر پرتلاش و زخمت کش خانواده بزرگ صیادان شمال کشور می باشند، سی سال است که به این شغل مشغول بوده و با همه سختی ها و مشکلاتش، هم چنان شرکت را سرپا نگه داشته اند. زمان صید ماهیان از ۱۵ مهرماه هر سال تا ۱۵ فروردین سال آینده و به مدت ۶ ماه می باشد که با گرم شدن هوا و نیز بالا رفتن دمای آب های ساحلی در بهار و شروع تخم گذاری ماهیان، صید و صیادی نیز تعطیل می شود. عمده ماهیانی که صیادان مجاز به صید آنها هستند می توان از ماهی های کفال و سفید نام برد و صید ماهیان خاویاری نیز ممنوع می باشد.

این شرکت که محل صید آن در ساحل شبه جزیره میانکانه می باشد، در سال های گذشته نزدیک به ۲۰۰ نفر عضو داشته که به مرور زمان و به دلایلی که مهمترین آن نبود درآمد کافی و مطمئن و قابل پیش بینی، مشکلات رفت و آمد، بیماری های مفصلی ناشی از سرمای آب، اکثر این اعضا از شرکت قطع امید کرده و شرکت را به حال خود رها نمودند و اندک اعضای باقیمانده هم چنان به امید داشتن درآمد و کسب روزی حلال از سفره خدادای دریای مازندران مشغول بکار هستند و با تحمل سختی ها و مشقت های فراوان شرکت را سرپا نگه داشته اند. هم اکنون تعداد اعضای فعال شرکت ۵۰ نفرند که در ۹ شیفت کاری ۵ نفره مشغول به فعالیت می باشند، بطوری که اعضای هر شیفت پنج روز در محل کار و چهار روز در مرخصی به سر می برند. اعضای شرکت در فصل های بهار و تابستان عمدتاً به کشاورزی، برنج کاری، دامداری و کارگری مشغول می شوند.
اعضای هیئت مدیره شرکت تعاونی طالقانی عبارتند از: آقایان عبدالله متولی، سیداحمد رضوی و محمدعلی یوسفی نژاد و بازرسین شرکت نیز آقایان حبیب خندان (بازرس اصلی) و یدالله توبه (بازرس علل البدل) می باشند.
تاکنون نزدیک به ۱۰ نفر از اعضای شرکت بازنشسته شده و خود یا خانواده شان از حقوق و مزایای بازنشستگی برخوردار هستند که از آن جمله می توان به آقایان حاج رمضان عالیشاهی، حسین عالیشاه، علی کاردگر بالادهی، مرحوم شعبان فولادی، مرحوم حاج اصغر اصغرپور، نصرالله چهاردهی بالادهی، بهلول بیابانی قلعه، صادق چهاردهی بالادهی و مرحوم حسین دهبندی بالادهی اشاره کرد.
در حال حاضر نیز نزدیک به ۲۰ نفر از اعضای این شرکت در شرف بازنشستگی قرار دارند که اگر مسئولان شیلات استان مازندران توجه بیشتری در به حساب آوردن شغل صیادی به عنوان مشاغل سخت و زیان آور که به تصویب دولت هم رسیده، انجام دهند ( و صیادان نیز هم چنان منتظر اجرایی شدن آن هستند) میتوان به بازنشسته شدن این عزیزان بعد از سال ها تلاش سخت و طاقت فرسا امیدوار بود.
از مشکلات و تنگناهای موجود در پیش روی این شرکت، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱٫ کاهش شدید صید ماهیان از طریق پره نسبت به سال های گذشته.
۲٫ بالا بودن هزینه خرید ابزار و ادوات صید و حمل و نقل.
۳٫ بالا بودن هزینه تعمیر و نگهداری ماشین‌ آلات فرسوده.
۴٫ هزینه بالای حق بیمه صیادان.
۵٫ هزینه سوخت (بنزین، گازوئیل، نفت و روغن موتور).
۶٫ دوری راه از محل سکونت تعدادی از اعضا در بهشهر تا محل صید در سواحل میانکاله (که نزدیک به ۶۰ کیلومتر می باشد).
۷٫ شرایط سخت زندگی و کار در ساحل دریا بخاطر زندگی در کومه های محقر و رطوبت بسیار زیاد ساحل، سرمای آب و هوا و دوری از خانواده به مدت پنج شبانه روز پیاپی در هر شیفت کاری.
۸٫ غیر قابل پیش بینی بودن درآمد ماهانه و عدم برنامه ریزی برای حقوقی که به لطف و بخشش دریا بستگی دارد.
۹٫ تعطیلی ناخواسته صیادی بخاطر توفانی شدن هوا در بسیاری از روزهای فصل صید.
در شرکت تعاونی طالقانی با بازنشسته شدن هر یک از اعضا، فرزندش می تواند در شرکت مشغول به کار شود که تاکنون تعدادی از اعضای بازنشسته، فرزندان خود را در شرکت مشغول بکار کرده اند. در ادامه اسامی اعضای شرکت از روستاهای بالاده و قلعه آورده شده است. ۱٫ علی کاردگر (بازنشسته و جایگزینش هادی کاردگر) ۲٫ شعبان عالیشاه ۳٫ حسین عالیشاه (بازنشسته و جایگزینش هادی عالیشاه) ۴٫ رضا سامیر (بازنشسته و جایگزینش حمیدرضا سامیر) ۵٫ سید احمد رضوی ۶٫ محمد یوسفی نژاد ۶٫ مرحوم شعبان فولادی (جایگزینش امرالله فولادی ) ۸٫ مرحوم اصغر اصغر پور (جایگزینش علی اصغر پور) ۹٫ نورالله دهبندی ۱۰٫ عبدالله متولی ۱۱٫ یحیی عالیشاه ۱۲٫ عین الله عالیشاه ۱۳٫ فریدون توبه ۱۴٫ صادق چهاردهی (بازنشسته) ۱۵٫ رضا باوبر ۱۶٫ سیدمحمد رضوی ۱۷٫ نصرالله چهاردهی (بازنشسته و جایگزینش مالک چهاردهی) ۱۸٫ ابراهیم کاردگر ۱۹٫ بهلول بیابانی (بازنشسته و جایگزینش مهدی بیابانی) ۲۰٫ حاج رمضان عالیشاهی (بازنشسته) ۲۱٫ حبیب خندان ۲۲٫ عیسی فغانی ۲۳٫ اکبر دهبندی ۲۴٫ اصغر دهبندی ۲۵٫ محمدرضا نظری نسب ۲۶٫ محمدعلی چهاردهی ۲۷٫ مرحوم رحیم اصغر پور (جایگزینش محمد اصغر پور) ۲۸٫ مرحوم حسین دهبندی (جایگزینش علی دهبندی) ۲۹٫ یدالله توبه ۳۰٫ شکرالله نیک بین.
اعضای شرکت طالقانی به ویژه بالادهی ها و قلعه سری ها که از طبقه کم درآمد جامعه می باشند، افرادی مهربان، دوست داشتنی، سخاوت مند و بخشنده هستند. آنان حتی هنگامی که پس از یک روز کاری سخت تعداد اندکی ماهی می گیرند که به عنوان « خورشتی » باید خودشان یا خانواده هایشان مصرف کنند، اگر یک آشنا گذرش به کلبه آنها بیفتد حتماً تعدادی ماهی به او هدیه خواهند داد و یا وقتی تعدادی ماهی را به منزل می برند، به همسایه ها و فامیل نیز می دهند.
جا دارد در همین جا از تک تک این بزرگواران به نیابت از طرف همه اهالی بالاده و قلعه و دوستان و آشنایان که در طول ساله های طولانی گذشته از بزرگ منشی و لطف بیدریغ شان برخوردار شده اند صمیمانه تشکر نموده و خداقوت گفته و از درگاه خداوند درخواست کنیم تا تورهای آنان را که هر بار به امیدی به دریا می اندازند، همیشه پر از ماهی بگرداند.
شرکت تعاونی پره طالقانی دارای وبلاگ به نشانی www.pisoz.blogfa.com در اینترنت می باشد که اطلاعات و اخبار این شرکت را بازگو می کند.

از جناب آقای هادی کاردگر عضو شرکت تعاونی ماهیگیران پره طالقانی برای همکاری صمیمانه و تهیه این گزارش سپاسگزاریم و برای همه عزیزان زحمتکش ماهیگیر آرزوی سفره ای پربرکت و تندرستی داریم. 

عکس ها: عین اله آزموده. نوروز ۱۳۸۸ و نوروز ۱۳۹۰

ماهیگیران گاهی تا سینه در آب دریا فرو می روند و لبه پایینی تور را با پا نگه می دارند تا ماهیان از زیر تور در نروند

همه با جان و دل تلاش می کنند

قایق را با تراکتور به ساحل منتقل می کنند

آقای ابراهیم کاردگر بالادهی راننده تراکتور

ماهیگران لباس بادگیر و چکمه پوکه می پوشند تا از سرمای آب در امان باشند. طول این تور تا یک کیلومتر هم می رسد

آقای شکرالله نیک بین

تور که به ساحل می رسد، آن را تمیز می کنند تا برای صید بعدی آماده باشد

ماهیگیر ترکمن مهارت خاصی در دوختن تورهای پاره در حین کار دارد

آقای فریدون توبه قایقران شرکت

جمع کردن تور از ساحل

آقای عیسی فغانی بالادهی

تورها پس از اینکه از داخل دریا به ساحل کشیده شد، شسته می شود تا ماسه ها از آن جدا شوند

آقای نورالله دهبندی بالادهی

ماهیگیری کاری سخت و طاقت فرساست

تورهای شسته شده در قایق جمع آوری می شود

تورها را در قایق مرتب می چینند تا برای ریختن دوباره به دریا آماده باشد

آب، تور، ماهیگیر

حاصل یک روز تلاش اعضای شرکت. خدا برکت بدهد

آقای اکبر دهبندی بالادهی / ماهیگیران پس از نصف روز تلاش، خود را تمیز می کنند و به کومه می روند تا ناهار بخورند.

امیدواریم همولایتی های زحمتکش ما در شرکت تعاونی ماهیگیران طالقانی با خواندن این گزارش و دیدن عکسها، خستگی از تن شان بیرون برود.

authorنوشته: انجمن فرهنگی سادوا dateتاريخ : ۱۹ آبان ۱۳۹۱
entry نظرات دیگران در مورد این مطلب

خداقوت بدهد و بر کسب و کارتان برکت و رونق عنایت فرماید

مصطفی محمدی واوسری گفت

سلام بر زحمت کشان عزیز در میانکاله
خسته نباشید و امیدوارم سال کاری پیش رو، سالی پر برکت برایتان باشد

سلام بر ماهیگیران و صیادان عزیز همولایتی و بالادهی
دایی ام اون قدیما که دریا می رفت همیشه می گفت « ما هر سال آب دریا را پرزو Perzo می کنیم تا تمیز بمونه. حالا اگر دو تا ماهی خورشتی هم بدام ما افتاد خدا را شکر می گیم ».
خدا به همه شما قوت بده. به نظرم فامیلی آقای کاردگر در سایت شرکت « کارگرد » نوشته شده بود.
از آقای آزموده که همیشه موضوعات نو و جدید را موضوع گزارش شون قرار می دن و هم چنین آقای کاردگر که این موضوع را به رشته تحریر در آوردن، تشکر می کنم.
…………………………………………………….
سادوا: سلام. ما هم از شما و سایر عزیزان سپاسگزاریم که به موضوعات منطقه و زادگاه خود اهمیت می دهید.
بله فامیلی آقا هادی، در شناسنامه اش « کارگرد» درج شده (احتمالاً مامور ثبت احوال اشتباه کرده است). ایشان از خاندان کاردگر بالاده هستند.

اقای آزموده. از طرف اعضاء شرکت تعاونی ماهیگیران پره طالقانی برای گنجاندن مطلب و عکسهای زیبا در باره این شرکت و همچنین آشنا کردن اهالی دوسر شمار از وضیعت و مشکلات آنان کمال تقدیر و تشکر را دارم.
…………………………………….
سادوا: سلام جناب آقای کاردگر عزیز٫ سایت سادوا بر این عقیده هست که اینترنت و فضای مجازی یک امکان بالقوه است که در اختیار اهالی بالاده و منطقه دوسرشمار قرار دارد. این فضا باید به همدلی و آشنایی بیشتر با یکدیگر منجر شود. امیدواریم ارتباط با اهالی بالاده و منطقه دوسرشمار از طریق سایت سادوا روز به روز بیشتر شود.
ما هم به شما و همه عزیزان ماهیگیر خسته نباشید می گوییم.

ساداتی تیله بنی گفت

خدا به همه شان قوت بدهد و روح و جسم همه شان برای تامین زندگی زن و بچه هایشان سالم باشد. خداوند بعضی از آن کارگرها را که سالیان سال زحمت فراوانی برای این شرکت و خانواده خود کشیدند و اکنون از این دنیا رفتند، بیامرزد.
………………………………..
سادوا: خدایشان رحمت کند.

سلام. خستگی را خسته کردند این عزیزان عزیز٫ خودم هر سال چند بار می روم و کارگر افتخاری آنها و به قول ما « اِشکم قِرار » می شوم و نمی دانید سرخ کردن ماهی تازه در کومه و خوردن آن هم زمان با صدای امواج چه صفایی دارد!
راستی داداش فراموش کردم بگویم شما بخواهید برای شما هم اِشکم قِرار یا به عنوان “تَکو” کار می کنم.
…………………………………..
سلام امیرجان. خوش بحال آدم شاعر مسلکی چون شما که صدای سرخ شدن ماهی را به صدای امواج دریا پیوند می زنید و نرم نرمک نوش جان می کنید. من حاضرم در کنار شما بعنوان یک تَکو به این عزیزان خدمت کنم. شما استاد ما هستید و چوبکاری نفرمایید. / خودم سال ۱۳۶۴ چند ماهی به عنوان تَکو خدمت این عزیزان بودم و خیلی خاطرات تلخ و شیرینی از کار کردن در دریا دارم. با احترام/ آزموده.

سلام خدمت عموی عزیزم. از شما و آقای کاردگر بسیار ممنونم که به فکر این قشر بسیار زحمتکش و در نهایت کم درآمد جامعه هستید و درباره آنها مطلب نوشتید و مشکلات آنهارا بازگو کردید شاید به گوش مسئولین بی درد و پشت میز نشین برسد و به فکر آنها هم باشند.
عمو جان. پدرم از سال ۶۱ آنجا مشغول بکار می باشد و ما کاملا با نداری آن ساختیم البته نه ما بلکه تمام خانوادهایی که درآمدشان از دریا می باشد آنرا حس کردند. آنها تمام عمر و جوانی شان راآنجا گذاشتند و تمام امیدشان به همین قانون سخت و زیان آور می باشد که بازنشست شوند آنهم در سن و سابقه بسیار بالا. متاسفانه همه آنهایی که در شرف بازنشستگی هستند به دلیل پرداخت ۴ درصد حق بیمه اضافی سخت و زیان آوری که باید در زمان بازنشستگی بدهند از آن منصرف می شوند چون درآمدی نداشتند پس چیزی برای پرداخت حق بیمه اضافی ندارند و اگر مسئولین ذیربط ترتیبی اتخاذ می کردند که آنها از پرداخت این حق بیمه معاف می شدند و زودتر بازنشست می شدند خیلی خوب می شد و آنها راحت می شدند. انشاالله تورشان پر برکت باشد. شمه خانابدون
………………………………………..
سادوا: عمو هادی عزیزم سلام. ما هم امیدواریم مسئولان شیلات و بازنشستگی به فکر این قشر زحمتکش و سخت کوش که درآمدشان به آب دریا بستگی دارد، توجه کنند و تسهیلات بیشتری برای بازنشستگی آنها در نظر بگیرند و این صیادی را جزو شغل های زیان آور محسوب کنند.

آقای نیک بین سلام.
یک سرچ معمولی در اینترنت در مورد اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی انجام دهید متوجه می شوید اصل ۴۴ حمایت کاملی از قشر تعاونی ها نموده ولی فعلاً در حد حرفه، و تا عمل خیلی فاصله داره. اگر مسئولین حتی به ۱ درصد آن عمل کنند دنیایی از مشکلات ما تعاونی داران کاسته خواهد شد. مخصوصا حق بیمه بالای صیادان که قرار بود از ۲۷ در صد سهم کارگر کاسته و به ۱۰ درصد کاهش یابد که با توجه به ابلاغ به بیمه در سال ۸۹ هنوز اجرایی نشده . در کل اگر به یک جمع بندی برسیم به این نتیجه ختم می شود که صیادان دارای پشتوانه محکمی نمی باشند. در اینترنت به این وسعت سالی یک بار از صیادان نام می برند آن هم در شروع صید می باشد و این در حالی می باشد که تعداد صیادان پره مشغول در دریای خزر در ۳ استان شمالی حاشیه خزر بالغ بر سیزده هزار و یکصد و بیست نفر می باشد که از این تعداد چهار هزار و دویست نفر در مازنداران مشغول می باشند حال بماند شغل هایی که غیر مستقیم از طریق همین صیادان ایجاد می شود. تنها کار صیادان مدارا کردن با این شرایط می باشند تا به امید روزهای بهتر برای این شغل سخت و کم درآمد.

سادوا یعنی این
سادوا یعنی……….. نه
سادوا چشمه‌ترین چشم قلم در آب است
سادوا نقطه آغاز «هلا برخیزید
دیگر اکنون چه وقت خواب است!؟»
سادوا در دل تاریک زمان
روزن پنجره مهتاب است

سلام شعر کامل سادوا در صریر منتظر نقد شماست.

خسته نباشید