نقدی بر یادواره شهدا / قسمت سوم و آخر / عین اله آزموده / در دو مطلب قبلی در باره موضوعات گوناگونی که در یادواره های شهدا در بخش اجرایی، فرهنگی، سیاستگذاری و … به آنها برخورده ام اشاره کردم و اکنون در آخرین بخش از این نقد، نکات دیگری را مطرح می کنم که شاید از جهاتی قابل تأمل باشد.

۱۰ . امسال یکی از مسئولان ارشد دولتی به دیار ما آمدند و این توفیق را داشتند که در مراسم شهدا شرکت کنند و سخنرانی ایراد کنند. جناب آقای مهندس بشارتی مشاور محترم رئیس جمهور و رئیس مرکز توسعه روستایی و مناطق محروم کشور با رایزنی یکی از بزرگان قلعه که سابقه دوستی چندین ساله با ایشان دارند، در این مراسم حضور یافتند تا برای اولین بار مشکلات عدیده مردم منطقه به گوش مسئولان رده بالای دولتی رسانیده شود.

تا نیمه شب قبل از مراسم یادواره شهدا هنوز آمدن جناب آقای بشارتی قطعی نبوده و حتی چند روز قبل از آن نیز به استاندار مازندران جناب آقای مهندس طاهایی کتباً دستور داده بودند تا بجای ایشان در این مراسم شرکت کنند. همان نیمه شب، آن بزرگ قلعه سری به بنده تلفن زدند که آمدن آقای بشارتی قطعی است و با شورای اسلامی بالاده نسبت به بیان مشکلات مشترک منطقه دوسرشمار مشورت و نتیجه را به ایشان اعلام کنم. بنده نیز با اعضای شورای اسلامی بالاده مشورت کرده و ده مورد از مشکلات مشترک اهالی شش روستای منطقه را نوشته و صبح زود به روستای قلعه رفتم و با ایشان در میان گذاشتم و ایشان نیز کسی را به دنبال اعضای ستاد یادواره قلعه و پایین ده فرستادند تا برای دقایقی کوتاه به منزل ایشان آمده تا با خرد جمعی و اولویت بندی مشکلات، متنی که حاوی تقاضای اهالی روستاهای منطقه باشد را برای آقای بشارتی بنویسیم. با کمال تاسف از طرف اعضای ستاد یادواره شهدای قلعه و پایین ده پیغام رسید که « ما خودمان مشکلات را مطرح می کنیم و به کسی مربوط نیست ». این پیغام چون آب سردی بر بدن تب کرده ما برای بیان مشکلات ریز و درشت مردم منطقه برای مسئولی مملکتی بوده و شدیداً احساس کردیم که حق مردم محروم منطقه برای انتقال مشکلات شان به آقای بشارتی ادا نخواهد شد و چنین نیز شد.

متاسفانه ستاد یادواره قلعه و پایین ده قدر حضور آقای بشارتی و مسئولان رده بالای استان مازندران برای حل مشکلات مردم را ندانستند و فقط به بیان سه مشکل یعنی جاده، آب و خانه بهداشت بسنده کردند. همه به خوبی و با تمام وجودمان لمس می کنیم که مشکلات ما بسی فراتر از این سه مشکل است. جاده یکی از بسترهای توسعه است و نه هدف توسعه. حالا جاده آسفالت شد؛ با این جاده می خواهید چکار کنید؟ شاید بد نباشد برای جواب این پرسش به موارد ده گانه تقاضای شورای اسلامی بالاده به جناب آقای بشارتی اشاره کنم که در پایان مراسم کتباً تقدیم ایشان شد: الف. تسریع در بهسازی و آسفالت جاده های منتهی به منطقه دوسرشمار در مسیرهای فولادمحله و ایلال.  ب. ایجاد دهیاری برای توسعه عمرانی روستاهای منطقه.  پ. راه اندازی خانه بهداشت  ت. برطرف شدن قطع پیاپی برق سراسری منطقه.  ث. راه اندازی خانه بهداشت  ج. تامین آب شرب و بهسازی لوله کشی روستاها.  چ. بازسازی و رونق کشاورزی و دامداری، باغداری و … به روش های علمی و مدرن و راه اندازی صنایع وابسته.  ح. ایجاد تعاونی های صنایع دستی روستایی و کارگاه های خانگی.  خ. راه اندازی IT روستایی.  د. اهدای وام های خود اشتغالی در جهت بازگشت دوباره مردم مهاجر به روستاهای منطقه.  ذ. ساخت مجتمع های فرهنگی و ورزشی ( کتابخانه، سالن ورزشی و … ).

اگر در همان زمان دو سه ساعته تا برگزاری مراسم یادواره با اعضای شوراهای اسلامی و معتمدان روستاهای منطقه ( حتی به صورت تلفنی ) مشورت صورت می گرفت یقیناً بر تعداد این تقاضاها نیز افزوده می شد و چه بسا با طرح این مشکلات، نظر دولتمردان محترم و نیز مسئولان استان مازندران ( که در این یادواره نیز حضور داشتند ) به این منطقه تغییر کرده و دیگر منطقه ما را « خوش نشین » به حساب نیاورند. پس از مراسم وقتی آقای بشارتی به حیاط مسجد آمدند تعدادی از کشاورزان واوسری مشکلات خود از قبیل نداشتن آب کشاورزی و حفر چاه، نداشتن کود، نداشتن امکانات مکانیزه را به ایشان گفتند و ای کاش این مشکلات در یادواره و به صورت رسمی به آقای بشارتی گفته می شد تا ایشان نیز در این مورد دستور پیگیری صادر می کردند.

اینکه چرا اعضای ستاد یادواره قلعه و پایین ده خود را نماینده تام الاختیار مردم برای بیان مشکلات شش روستای منطقه قلمداد کرده و مشورت دیگران را به هیچ انگاشتند، جای سوال جدی دارد و لازم است تا به افکار عمومی پاسخی روشن داده شود. مشکلات منطقه دوسرشمار وابسته به هم است و ستاد یادواره این حق را ندارد تا از زاویه دید خود به مشکلات نگریسته و افکار عمومی به ویژه اعضای شوراهای اسلامی که نماینده رسمی روستاها می باشند را نادیده بگیرد.

این حق برای اعضای ستاد یادواره قلعه و پایین ده ( و هم چنین ستاد مرکزی یادواره شهدا ) محفوظ است که دلایل و جوابیه خود از این کار را به صورت کتبی برای سایت سادوا بفرستند.

۱۱ . در طی سال های گذشته هر ستادی برای تبلیغات یادواره شهدا، نام روستای خود را به عنوان « منطقه » بیان کرده است و هنوز بعد از ۲۹ سال، ستاد یادواره شهدا نتوانسته به یک جمع بندی برای انتخاب نامی مناسب برای این مراسم بزرگ دست بزند. در سال های نخستین برگزاری یادواره، نام شهید بهشتی بر آن نهاده شده بود و به مرور زمان این نام نیز حذف شد. در سال گذشته موضوع انتخاب نامی مناسب برای یادواره شهدا در جلسه هم اندیشی روستاهای منطقه دوسرشمار در تاریخ ۱۱/۴/۱۳۹۰ در دبستان شاهد نکا مطرح شد و از آنجاییکه انتخاب نام « امامزاده میرافضل » به جای نام رسمی و ثبت شده در وزارت کشور یعنی « منطقه دوسرشمار » ( شامل شش روستای بالاده، پایین ده، تیله بن، قلعه، میرافضل و واوسرنو ) با مخالفت های منطقی و جدی روبرو شده بود و از آنجایی که انتخاب نام یک امامزاده ( با همه اراداتی که به آن بزرگوار داریم ) مناسب یک منطقه جغرافیایی نمی باشد و از طرفی سی نفری که در قالب ستاد یادواره شهدا در آن نشست حضور داشتند قانوناً نمی توانند نماینده شش روستای منطقه باشند و برای تغییرات سیاسی منطقه دوسرشمار تصمیم بگیرند، نام « منطقه دوسرشمار » بر روی تمام تبلیغات مراسم شهدا ۱۳۹۰ بالاده نوشته شده بود. (مشروح مذاکرات سه ساعته این جلسه به صورت صوتی موجود است). در یادواره امسال اما در نامه ای که ستاد یادواره قلعه و پایین ده برای دعوت از جناب آقای بشارتی و به تاریخ ۱۱/۱۱/۱۳۹۰ نوشتند، نام منطقه را « امامزاده میرافضل » ذکر کردند که همین مسئله باعث ایجاد حساسیت های زیادی در بین مردم منطقه به ویژه اهالی بالاده شده است (که هنوز هم ادامه دارد) و نهایتاً با اعلام اینکه اشتباه تایپی! بوده، ماجرا به پایان رسید ( تصویر این نامه موجود است ) ولی در تبلیغات مراسم امسال قلعه، نام « منطقه دوسرشمار » حذف و فقط نام ۵ روستای منطقه آورده شده است.

بنر یادواره ۱۳۹۱ قلعه و پایین ده که بجای نام منطقه دوسرشمار، نام روستاها در آن نوشته شده است

در این زمینه لازم است یادآوری شود که طبق نقشه های رسمی تقسیمات سیاسی کشوری، نام منطقه، «دوسرشمار» می باشد. تاکید ما بر این نام بدین جهت است که هنوز در ستادهای روستاهایی مثل بالاده و واوسر و تیله بن و … افرادی مصرانه به دنبال جایگزینی نام « منطقه بالاده » و یا « منطقه واوسر » یا « منطقه امامزاده میرافضل » و … هستند که این موضوع در حال و آینده به موضوعی برای اختلافات غیر قابل تصور تبدیل خواهد شد. اینکه چه اصراری هست تا نام رسمی دوسرشمار به نامی مناقشه برانگیز و اختلاف انگیز تغییر یابد را نمی دانم! همه اینها ناشی از آن است که بعضی ها مراسم یادواره شهدا را به موضوعات دیگری که ربطی به این مراسم و آنها ندارد، ربط داده و خودسرانه تصمیم گیری می کنند.

بنر یادواره ۱۳۸۸ واوسر ( واوسرنو)  که نام منطقه واوسر در آن نوشته شده است

برای همه مردم منطقه دوسرشمار، نام و فضیلت های انسانی و کرامات معنوی امامزاده میرافضل تیله بن به عنوان یک شخصیت مذهبی قابل احترام می باشد ولی این دلیل نمی شود تا نامش برای منطقه ما هم استفاده شود. اگر بخشی از اهالی محترم روستای واوسر این نام را برای روستای تازه تاسیس « میرافضل » انتخاب کردند برای همه ما هم قابل احترام و پذیرش است و از قدیم نیز مردم منطقه دوسرشمار نام آن ناحیه ای که روستای میرافضل در آن ساحته شده را به همین نام می شناختند. لازم است به این نکته توجه جدی شود اینگونه برخوردهای هدف دار از سوی افرادی خاص در باره تغییر نام منطقه دوسرشمار به هر نامی دیگر که با احساسات مذهبی نیز آمیخته می شود، در نهایت به بروز عکس العمل های غیرقابل کنترلی منجر خواهد شد و مسئولیت آن پیشاپیش متوجه این افراد است.

بنر یادواره ۱۳۸۹ تیله بن که نام منطقه میرافضل چهاردانگه در آن نوشته شده است

پیشنهاد می شود که ستادهای یادواره شهدا که قرار است وحدت و یکپارچگی را در زیر پرچم شهدا بوجود آورند، درگیر اینگونه مسائل تفرقه برانگیز نشوند. منطقه دوسرشمار سال هاست  که اختلافات مرزی چراگاه های روستایی در آن وجود دارد و گاهی هم به زد و خورد و پاسگاه و دادگاه کشیده می شود و این موضوع می تواند آتش زیر خاکستر را شعله ور کند و از هم اکنون این اعتراض ها دیده می شود.

۱۲ .  در سی سال گذشته اجرای مراسم یادواره شهدا شامل چند آیتم مثل قرائت قرآن، مرثیه خوانی و سخنرانی بوده و کم کم اجرا و محتوای مراسم یادواره دچار یکنواختی شده است و پیشنهاد می شود تا با مشورت و همفکری، روش های کارآمد و جذاب دیگری در اجرای مراسم گنجانده شود و به نظر می رسد که منطقه ما ظرفیت های زیادی در این باره دارد. در این باره لازم دیدم تا یادداشت یکی از روحانیون محترم منطقه دوسرشمار را که سه سال پیش (۸/۴/۱۳۸۸) در وبلاگ گالباغ نوشته را بیان کنم: « حقیر همواره به مناسبت های مختلفی نگرانی های خود را نسبت به محتوای برنامه های یادواره شهدا که همه ساله بصورت یکنواخت و آنهم تکراری برگزار می شود به دوستان مسئول تذکراتی داشتم. ظاهراً نه تنها هیچ گونه توجهی نکردند با تمام ارادتی که نسبت به تمامی دوستان دارم متاسفانه بطور خود رأی و یک جانبه و بدون مشورت فعالیت هایی را دارند در حالی که در جمع همولایتی های ما عزیزانی با تجارب بالا در حیطه فعالیت های فرهنگی در سطح کشور وجود دارند که از آنان مشورتی اخذ نمی شود و تاکنون حتی یک نمونه از دستاوردهای بدست آمده این مراسم برای مردم ارائه نشده است. لذا جهت ماندگاری اهداف مراسم شهدا خواهشمند است از تک محوری و یک جانبه تصمیم گرفتن جداً اجتناب فرمایید. چرا که این تک محوری در دراز مدت به هدف اصلی یادواره شهدا صدمه مهلکی را وارد خواهد کرد که غیر قابل جبران خواهد بود ». ( نام این روحانی محفوظ است ).

۱۳ . در ایام نوروز امسال و در بازدید از خانواده های محترم شهدای منطقه دوسرشمار در روستای یکه توت بهشهر، پیشنهاد تدوین کتاب « فرهنگنامه شهدای منطقه دوسرشمار » را از طرف انجمن فرهنگی سادوای بالاده مطرح کردم و برای جمع آوری مطالب، عکسها، مصاحبه، ویرایش، صفحه آرایی و چاپ آن اعلام آمادگی کردم. از طرف یکی از اعضای ستاد یادواره واوسر تاکید شد که این طرح را در سایت سادوا منتشر کنید تا ما اعلام نظر کنیم. اکنون شش ماه از انتشار این پیشنهاد گذشته و هنوز اعلام نظری از سوی ستاد یادواره شهدا صورت نگرفته است و اگر اعلام نظری رسمی در این باره شود می توانیم امیدوار باشیم که در یکی دو سال آینده فرهنگنامه جامع شهدا را به چاپ برسانیم..  ( لینک خبر پیشنهاد تدوین کتاب «فرهنگ نامه شهدای منطقه دوسرشمار»)

۱۴ .  اکنون به یک نگرش خاص که در رابطه با شهدا و عمران و آبادانی منطقه وجود دارد گریزی هر چند از روی ناچاری می زنم و آن نگرش این است که بعضی ها مطرح کردن مشکلات مردم در مراسم یادواره شهدا را که پس از سی و سه سال از عمر پر برکت جمهوری اسلامی هم چنان در منطقه ما وجود دارد را مغایر با اهداف شهدا می دانند. آیا اگر ما مشکلات منطقه را برای مسئولانی که همواره در مراسم یادواره شهدا حضور دارند مطرح کنیم و آنان نیز این مشکلات را حل کنند، سوء استفاده از خون شهداست؟ مگر شهدا جان شان را دادند تا مردم دیارشان و از جمله خانواده هایشان در منطقه دوسرشمار از بیماری های ساده ای چون فشار خون و یا سکته بمیرند؟ و یا برای زدن یک آمپول باید کیلومترها راه بروند تا به مرکز درمانی برسند و اگر این مشکلات مردم حل شود پا گذاشتن روی خون شهداست؟ مگر شهدا در اهداف شان هدفی غیر از خدمت به خلق محروم خدا را داشتند؟ چرا ما نتوانسته ایم پس از ۲۹ سال برگزاری یادواره حتی یک پروژه عمرانی به نام شهدا در منطقه دوسرشمار بنا کنیم؟ چرا در تمام شش روستای منطقه دوسرشمار یک کارگاه آهنگری و یا نجاری، یک زمین ورزشی، یک کتابخانه، یک مرکز بهداشتی، یک شیشه بری، یک کارخانه کوچک لبنیاتی و … وجود ندارد؟

روح شهدای عزیز ما وقتی که برای وضع حمل یک زن جوان بالادهی، باید ایشان را با تراکتور و در هوای برفی و کولاکی و سرمای زیر صفر و پس از ۴ ساعت به مرکز درمانی فولادمحله برسانند، به راستی آزرده می شود. وقتی شهدا می بینند در همین یک ماه گذشته دو نفر از اهالی بالاده و پایین ده برای فشار خون و سکته مرده اند آزرده می شود. وقتی می بینند هیچ طرح عمرانی و یا رفاهی در زادگاه آنان از سوی دولت بنا نشده است، آزرده می شوند. وقتی می بینند …

از کسانی که این نوع تفکر را دارند درخواست می کنم به این پرسش ها جواب بدهند. اینکه همه ما در شهرهای خود پس از یک بیماری ساده به نزدیکترین مرکز مجهز درمانی مراجعه می کنیم و همه نوع امکانات رفاهی را در اختیار داریم دلیل نمی شود مشکلات منطقه را نادیده بگیریم و حرمت شهدا را بهانه کنیم تا پیشرفتی در این منطقه حاصل نشود. ۳۴ شهید گرانقدر دادیم و البته باید تاکنون ۳۴ پروژه ریز و درشت عمرانی در منطقه ما و برای آسایش مردم به ویژه اهالی مظلوم و محروم بومی ما ساخته می شد. اینکه مردم هر سال در مراسم شهدا چشم به راه لطف مسئولان ! برای بهبود شرایط زندگی شان هستند واقعاً زجرآور است. یادم نمی رود در مراسم یادواره شهدا ۱۳۸۹ تیله بن پیرمردی بیمار از اهالی روستای قلعه پشت تریبون قرار گرفته و از مسئولان عاجزانه درخواست حل مشکلات شان را داشت. آیا این برای ما گران نیست که هنوز اینگونه نسبت به شهدا بنگریم؟ این مردم مگر چه می خواهند که باید حرمت شهدا را برای ندادن امکانات به آنان بهانه کنید و آنان را در محرومیت بیشتر نگه دارید؟ حال شمایانی که اینگونه می اندیشید لطفاً خود را در قبال این مشکلات مردم محروم دیار ما مسئول بدانید و به این پرسش ها نیز پاسخ بدهید. 

۱۵٫ در سال های طولانی گذشته ستادهای یادواره شهدا به یک فرهنگ سازی بسیار خوبی دست زده اند و آن برنامه بازدید از خانواده های معظم شهدا در نوروز هر سال می باشد. این دید و بازدیدها عمیقاً باعث خوشحالی خانواده های محترم شهدا شده و عاملی برای همفکری و تبادل نظر بین بازدید کنندگان و آنان می شود. جا دارد تا این سنت نیکو برای شرکت دیگر کسانی که برای این برنامه اعلام آمادگی کرده اند نیز برنامه ریزی و اطلاع رسانی شود.

۱۶٫ از ستادهای یادواره شهدا درخواست دارم تا اطلاعات و اخبار و عکس های مربوط به شهدا ( زندگینامه و وصیت نامه، برنامه بازدید از خانواده های شهدا، یادواره شهدا و جلسات آن، قبور شهدا، خانواده های شهدا و …. ) را برای درج در سایت گالباغ در اختیار این سایت قرار بدهند. ما انتظار همکاری بیشتر از ستادهای یادواره شهدا با این سایت را داریم و از اینکه در ۴ سالی که از عمر این سایت می گذرد همکاری چندانی با آن صورت نگرفته است، گلایه داریم.

………………………………………………………….

امیدوارم همه ما به ویژه اعضای ستادهای یادواره شهدای روستاهای منطقه دوسرشمار که در سی سال گذشته همواره برای اعتلای نام شهدا و زنده نگه داشتن یاد و خاطره آنها زحمات زیادی کشیدند، به این گونه نقدها ( که خود حاصل جمع آوری خرده نقدها و انتقادات پراکنده دیگران نیز هست) به منزله یک روش دلسوزانه در بهتر برگزار کردن محتوای یادواره شهدا در سال های آینده نگریسته و زمینه نقد و گفت و گو را در بین مردم فراهم کرده و از مردم برای بهبود امور یاری بخواهیم.

خداوند بزرگ را شاکرم که ۳۴ شهید گلگون کفن را چون چراغی فروزان در شب تاریک کفر و جهل امروز جهان، بر ما ارزانی داشته و این مردم بزرگوار و محروم را قدردان آنها گردانیده است و بذر مهربانی و برادری را در دل های پر از صداقت آنها پاشیده و اتحاد و همدلی را برای آنان به ارمغان آورده است.

از همه خوانندگان گرامی و ستادهای یادواره شهدای شش روستای منطقه دوسرشمار تقاضای اعلام نظر و یا نقد این یادداشت را داشته و معتقدم با اینگونه نقدها به تعمیق همدلی و دوستی  در بین مردم و برطرف کردن کاستی های یادواره شهدا کمک خواهد شد. انشاء الله.

با احترام/ عین اله آزموده/ مدیر انجمن فرهنگی سادوای بالاده ۲۲/۵/۱۳۹۱

مطالب مرتبط ………………………………………………………………….

نقدی بر یادواره شهدای منطقه دوسرشمار / قسمت اول/ عین اله آزموده

نقدی بر یادواره شهدای منطقه دوسرشمار / قسمت دوم/ عین اله آزموده

یادواره شهدا و چند نظر و پیشنهاد  ۱۴/۵/۱۳۸۸ / عین اله آزموده

گفت و گوی اختصاصی وبلاگ سادوا با یاسر خاسب جوان نمونه و موفق بالاده ۳۱/۱/۱۳۸۸

یادی از مردان با صفای کوهستان البرز / به مناسبت هفته دفاع مقدس  ۱/۷/۱۳۸۸

یادی از گالباغ / مقاله ای به قلم فرزند شهید ۲۹/۳/۱۳۹۰

پاسخی به دل نوشته ی یادگار شهید / نویسنده: رزمنده ای از روستای بالاده

تحلیلی بر یادواره شهدای منطقه و حواشی آن در سال ۱۳۹۱ / سادتی تیله بنی

 گزارش تصویری بیست و هشتمین یادواره شهدای در بالاده ۱۳۹۰